Ngô Tất Tố (1893-1954) là một trong những cây bút tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện thực phê phán đầu thế kỷ XX. Cuộc đời và phong cách nghệ thuật của ông gắn bó mật thiết với hiện thực xã hội đương thời, phản ánh số phận bi thảm của người nông dân dưới ách áp bức của chế độ thực dân phong kiến. Cùng Hiệu Sách Minds tìm hiểu về cuộc đời và phong cách nghệ thuật của Ngô Tất Tố nhé!
Tiểu sử nhà văn Ngô Tất Tố
Ngô Tất Tố sinh năm 1893 tại làng Lộc Hà, tổng Hội Phụ, phủ Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc thôn Lộc Hà, xã Mai Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội). Xuất thân trong một gia đình có truyền thống Nho học, ông được giáo dục theo hệ thống Nho giáo từ nhỏ. Ông nội và cha của Ngô Tất Tố đều là những nhà Nho, dù không đỗ đạt cao nhưng đã truyền cho ông niềm đam mê học tập và nghiên cứu.
Ngô Tất Tố học chữ Hán từ năm 1898 dưới sự hướng dẫn của ông nội. Sau đó, ông tiếp tục học tại nhiều làng quê trong vùng, trau dồi kiến thức về văn học cổ điển và triết học phương Đông. Trong suốt cuộc đời, Ngô Tất Tố hoạt động tích cực trong nhiều lĩnh vực như văn học, báo chí, dịch thuật và nghiên cứu. Ông qua đời ngày 20 tháng 4 năm 1954 tại Yên Thế, Bắc Giang, hưởng thọ 61 tuổi.
Ngô Tất Tố sớm chứng kiến những bất công và khổ cực của người nông dân. Điều này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng và sáng tác của ông. Ông từng làm báo, viết văn, dịch thuật và tham gia các hoạt động xã hội. Sự nghiệp văn chương của ông trải dài từ thời kỳ tiền chiến đến sau Cách mạng tháng Tám, gắn liền với những biến động lịch sử quan trọng của đất nước
Phong cách nghệ thuật của nhà văn Ngô Tất Tố
Tác phẩm của ông thường xoay quanh đề tài nông thôn, phản ánh chân thực bức tranh xã hội đương thời với những mâu thuẫn giai cấp gay gắt. Ông không né tránh việc miêu tả những cảnh đời khốn khổ, những bất công oan trái mà người nông dân phải gánh chịu.
Hiện thực sắc sảo và tinh tế
Ngô Tất Tố được coi là bậc thầy trong việc khắc họa bức tranh hiện thực xã hội. Ông miêu tả cuộc sống của người nông dân, những góc khuất của chế độ phong kiến và nỗi cơ cực của tầng lớp lao động một cách sinh động và chân thực.
Tư tưởng nhân đạo sâu sắc
Dưới ngòi bút của Ngô Tất Tố, người nông dân hiện lên không chỉ với nỗi khổ cực mà còn với những phẩm chất tốt đẹp. Ông thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với số phận của họ, đồng thời lên án sự bất công của xã hội phong kiến.
Nghệ thuật miêu tả sinh động
Ngô Tất Tố sử dụng bút pháp tả thực điêu luyện, kết hợp với khả năng phân tích tâm lý nhân vật tinh tế. Ông không chỉ khắc họa ngoại hình mà còn đi sâu vào nội tâm, giúp nhân vật trở nên sống động và chân thực.
Ông thành công trong việc xây dựng những nhân vật điển hình cho số phận người nông dân. Từ những nhân vật chính diện như chị Dậu (Tắt đèn) kiên cường, bất khuất đến những nhân vật phản diện như Nghị Quế (Tắt đèn) tàn ác, bất nhân, tất cả đều được khắc họa rõ nét, sống động, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc
Giọng văn châm biếm, hài hước
Ngòi bút của ông không chỉ trĩu nặng nỗi buồn mà còn có sự châm biếm sâu cay, hài hước, giúp tác phẩm trở nên lôi cuốn hơn. Ngô Tất Tố sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày của người dân. Ông khéo léo sử dụng ngôn ngữ địa phương, tục ngữ, ca dao để tạo nên màu sắc dân tộc đặc trưng cho tác phẩm. Tuy giản dị nhưng ngôn ngữ của ông rất sắc bén, giàu tính hình tượng và sức biểu cảm mạnh mẽ.
Các tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Ngô Tất Tố
Tắt đèn
Đây là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố, được xem là một trong những kiệt tác của văn học hiện thực phê phán Việt Nam. Tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh người phụ nữ nông dân Việt Nam – chị Dậu, một người vợ, người mẹ giàu lòng yêu thương, đức hy sinh và sức sống mãnh liệt. Qua đó, tác phẩm tố cáo sự bất công của xã hội phong kiến và sự tàn ác của bọn cường hào, quan lại.
Lều chõng
“Lều chõng” phản ánh thực trạng thi cử và cuộc sống tha hóa của tầng lớp quan lại thời phong kiến. Tác phẩm xoáy sâu vào những bất công, mâu thuẫn trong hệ thống giáo dục khoa cử, nơi mà việc học hành không còn mang giá trị chân chính mà chỉ là công cụ để tranh giành danh lợi.
Việc làng
“Việc làng” tập trung phản ánh những hủ tục lạc hậu, những tranh chấp quyền lực trong làng xã phong kiến Việt Nam. Qua tác phẩm, Ngô Tất Tố cho thấy sự mục ruỗng của bộ máy quản lý địa phương, nơi mà kẻ mạnh đàn áp kẻ yếu, những kẻ có chức quyền lợi dụng luật lệ để mưu lợi riêng.
Tập án cái đình
Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Ngô Tất Tố nhằm phê phán sự tham nhũng, hủ hóa của giai cấp thống trị. Tác phẩm đề cập đến những vụ án oan, sự bất công trong chốn công đường, nơi mà quan lại chỉ chăm lo quyền lợi cá nhân thay vì thực thi công lý.
Mỗi tác phẩm của Ngô Tất Tố đều mang đậm phong cách hiện thực phê phán, phản ánh sâu sắc những bất công trong xã hội phong kiến, đồng thời thể hiện tư tưởng nhân đạo, lòng thương cảm đối với những người lao động nghèo khổ.
Tóm lại, Ngô Tất Tố là một nhà văn lớn với phong cách nghệ thuật hiện thực phê phán sắc bén. Ông đã để lại cho đời những tác phẩm giá trị, phản ánh chân thực cuộc sống và số phận của người nông dân Việt Nam dưới chế độ thực dân phong kiến, đồng thời góp phần thức tỉnh lương tri con người và thúc đẩy sự thay đổi xã hội. Ông xứng đáng được coi là một trong những cây bút tiêu biểu nhất của văn học Việt Nam hiện đại.
Xem thêm:
- Thạch Lam – Tiểu sử, tác phẩm và sự nghiệp sáng tác
- Higashino Keigo (1985) – Nhà văn trinh thám hàng đầu Nhật Bản
- Nam Cao – Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác
Vừa rồi Minds đã cùng bạn tìm hiểu về Nhà văn Ngô Tất Tố hy vọng bạn sẽ thích những chia sẻ vừa rồi. Theo dõi chuyên mục tác giả – tác phẩm của Minds để tìm hiểu thêm nhiều tác phẩm khác nhé!
